Hyzop
Hyzop - rodzaj roślin należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w Azji Mniejszej i krajach śródziemnomorskich. Roślina ta występuje w 5 gatunkach. Niektóre z nich są wykorzystywane jako przyprawy kulinarne lub rośliny lecznicze. Hyzop można znaleźć w Europie Południowej i Środkowej, Afryce Północnej i Azji Zachodniej, a także w Ameryce Północnej i na Kaukazie. Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem, występującym również w Polsce, jest hyzop. Znany również jako joseph, josephka i isap.
Hyzop (Hyssopusofficinalis), jest bardzo popularny w Europie i na Bliskim Wschodzie. W Europie Środkowej roślina ta jest rzadko używana jako przyprawa. Chociaż o tej roślinie wspomina już Biblia, to w literaturze starożytnej również wspominano o hyzopie. Pedanios Diaoskurydes był greckim lekarzem i farmakologiem, który również o nim pisał. Pisał o nim również Hipokrates, grecki lekarz, który jest jednym z najważniejszych prekursorów współczesnej medycyny. Do Polski hyzop sprowadzili w XVI wieku benedyktyni i cystersi. Rozmnażali oni zioła i rośliny przyprawowe w przyklasztornych ogrodach.
Hyzop nie wymaga specjalnych gleb, nie jest też wymagający. Hyzop jest niewielkim półkrzewem, osiągającym wysokość 20-30 cm. Liście są małe i lancetowate. W okresie kwitnienia pojawiają się małe kwiaty, często białe, niebieskawe lub różowe. Jest to bardzo łagodna roślina.
Hyzop zawiera olejek lotny, glikozydy, żywice, garbniki, cukier. Może być stosowany do tłumienia objawów kaszlu. Ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i bakteriobójcze. Zapobiega nadmiernemu poceniu się i podnosi ciśnienie krwi. Jest pomocny w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych i reguluje pracę żołądka. Hyzop nie jest zalecany dla kobiet w ciąży, ponieważ w dużych ilościach może powodować poronienia i krwawienia.
Ziele hyzopu jest lekko gorzkie i pikantne, o przyjemnym, słodkim aromacie. Najbardziej aromatyczne liście mogą być używane w stanie świeżym lub suszonym.
Hyzopu można używać do przyprawiania mięs i sałatek rybnych podczas gotowania. Hyzopem można przyprawiać wszystkie rodzaje mięs, warzyw i pieczeni z fasolą i grochem na wierzchu. Można nim przyprawiać potrawy z ziemniaków i sałatki, a także sałatki warzywne. Wspaniale komponuje się z selerem, pietruszką i innymi ziołami. Stosuje się go do peklowania mięsa oraz w przemyśle konserwowym, monopolowym i spożywczym. Z ziela pozyskuje się olejek, który służy do produkcji wódek i innych win ziołowych. Francuski Chartreuse jest wytwarzany z destylacji wina i ekstraktów ze 130 ziół, w tym hyzopu. Przyprawa ta świetnie komponuje się z twarogiem, serami i pasztetami. We Francji i Włoszech szczyptę przyprawy dodaje się do sosów, dressingów i majonezów.